Eklemlerde Yapılan Hareket Çeşitleri
Eklemlerde Yapılan Hareket Çeşitleri
Tam hareketli eklemlerde yapılan hareket çeşitleri, yönünü ve genişliğini belirleyen ana unsur, eklem yüzünün şeklidir. Hareketlerin maksada en uygun şekilde yapılması, eklem yüzünün şekline bağlıdır. Geniş Hareketlerin yapılabildiği eklem yüzlerinden birisi genellikle kkonveks, diğeri de konvaktır. Konveks eklem yüzü küreye benzeyen eklemlere art. Spheroidea grubu denilmektedir. Bu tür eklemlerde konveks eklem yüzü genellikle konkav olan yüzden daha geniştir. Bazı eklemlerin konveks eklem yüzü makara, kankav ekle yüzü de makaraya uyacak şekildedir. Bazılarının her iki eklem yüzünde de hem konkav hem de konveks eklem yüzü bulunur. Eklem yüzü eyer’e benzediği için bu tür eklemlere art. Sellaris denir. Bir kısım eklemlerin konveks eklem yüzü silindirik, bir kısmının da ellipsoid’tir. Bzıları da tamamen düz veya düze yakındır. Eklem yüzlerinin şekli, eklemin yapabileceği heraketleri belirleyebileceği gibi, eklemlerin eksenlerinin sayısını ve yönünü de belirler.
Kayma, açısal, rotasyon ve sirkumdüksiyon hareketleri olmak üzere 4 gruba ayırabiliriz.
Kayma Hareketleri:
En basit hareket çeşididir. Herhangi bir açısal, rotasyon veya sirkumdüksiyon hareketi olmaksızın bir eklem yüzünün diğer eklem yüzü üzerinde kayması veya hareketi şeklinde olur. Kayma hareketi sadece düz eklemlerde görülmez. Eklem yüzünün şekli nasıl olursa olsun diğer haerketlerin yanısıra bir miktar kayma hareketi de yapabilir. Fakat karpal ve tarsal kemikler arasında eklemlerin büyük kısmında kayma hareketi yapılabilir.
Açısal Hareketler:
Eklemi oluşturan kemikler arasında açının önde, arkada veya yanlarda azalıp çoğalması şeklinde olur. Bu hareketlere fleksiyon, ekstansiyon, abdüksiyon ve addüksiyon hareketleri denilir.
Fleksiyon:
Eklemi oluşturan kemikler arasındaki açının önde veya arkada azaltılması şeklinde yapılan harekete fleksiyon denilir
Ekstansiyon:
Fleksiyon durumundaki bir eklemin tekrar eski durumuna dönmesi, yani eklemi oluşturan kemikleri arasındaki açının büyümesiyle eklemin gergin hale gelmesi şeklinde yapılan harekete de gerilme yani ekstansiyon diyoruz.
Abduksiyon:
Alt veya üst ekstrimitelerin dış tarafa doğru olan gövdeden uzaklaşması haraketi ile, el veya ayak parmaklarının elin ve ayağın orta hattından her iki tarafa doğru uzaklaşması hareketine, abduksiyon denilir.
Adduksiyon:
Abduksiyon hareketinin tersidir. Yani, alt veya üst ekstrimitenin iç tarafa doğru, el veya ayak parmaklarının daelin ve ayağın orta hattına getirilmesi hareketine adduksiyon denir. Alt veya üst ekstremitelerin aynı yönde harekete devam ederek karşı tarafa geçmesi hareketine de aşırı adduksiyon denir.
Sirkumdüksiyon:
Konveks eklem yüzü küre şeklinde olan eklemlerde yapılır. Ekstremite uçlarının daire veya daireye yakın bir şekil çizme hareketine denir.
Rotasyon:
Vertikal eksen etrafında yapılan dönme hareketidir. Bu dönme hareketi eklemine göre iç-dış veya sağ sol rotasyon hareketleri olarak isimlendirilir.
Flex2Shape
FTT/Masör Oğuz Berkin Tümkaya