Ağrılarınızın çözümü Fasya ’da olabilir mi?
Ağrılarınızın çözümü Fasya ’da olabilir mi?
“Vücudumuzun %70’i sudan oluşuyor” cümlesine hepimiz aşinayız. Peki hiç düşündünüz mü, vücudumuzun çoğunluğunu oluşturan bu su nerededir?
Cevabı, değeri bilim dünyasınca da yeni anlaşılan fasya tabakası olabilir.
Fasya, derinin altında bulunan bir bağ dokusu tabakasıdır. Bedenimizdeki 70 trilyon hücremizi bir arada tutar, bizi baştan ayağa kadar örümcek ağı gibi sarar. Vücuttaki her organ, sinir, damar, kası fasya sayesinde yerinde tutulur ve sarılıp korunur. Dinamik bir iç yapı sağlayan fasya sistemi ayrıca vücudun hassas iletişim ağıdır. Bedene gelen her sinyali algılar ve bir cevap oluşturabilir.
Vücudumuzun fasya katmanları arasında hyaluronan adı verilen sıvı bir madde vardır ve katmanlar arasında kayganlığı sağlayarak düzgün çalışmasına yardımcı olur. Fasya, siz hareket ettikçe kayganlaşıp esneyecek şekilde tasarlanmıştır. Hyaluronan kuruduğunda vücut fasyanız kasların etrafını sarabilir, hareketi zorlaştırabilir ve rahatsız edici, ağrılı düğüm noktaları oluşabilir. Fasyanın kuruması genellikle “yapışıklık” olarak ifade edilir. Bu durumda zamanla kaslar arasındaki fasyal yüzeylerde “fuzz” denilen pamuk şeker kıvamında bir yapı oluşur. Fuzz, her gece uyuduğumuzda üretilir ve sabah uyanıp gerindiğimizde erir. Ancak bu fuzz yapısı her zaman bu kadar kolay erimeyebilir. Örneğin, her yerim tutulmuş hissi, dokularımızda katılaşma ile kayan yüzeylerin artık kaymaz hale gelmesiyle yani fuzz yapısının uzun süre varlığını korumasıyla oluşur.
Fasyanın tüm bedenimizi sarması ve sürekli bir bağlantı oluşturması, bedene bir bütün olarak bakmanın önemini de ortaya çıkarır. Fasya tabakamızı örme bir yün kazak gibi hayal edebiliriz. Kazağın bir noktasında bir hasar oluştuğunda ve bir noktasından ip çekildiğinde kazağın diğer noktalarında da çekilmeler ve bozukluklar olur. Aynı şekilde vücudumuzda da bir noktada bir sorun olduğunda, fasyal olarak bağlantılı olan diğer bölgeleri de mutlaka etkilenir.
Örneğin, yukarıdaki gibi boyun ağrısı yaşayan üç kişiyi düşünelim. Bu üç kişinin fasya dokusu incelendiğinde her birinin fasya problemleri vücudunun farklı bölgelerinde olabilir. Ama bu üç kişi de fasyalarının bir noktasındaki yapışıklık nedeniyle boyunda ağrı ve hareket kısıtlılığı yaşıyor.
Bu kadar karmaşık bağlantılara sahip bir yapı olan fasyadaki değişiklikleri diğer kas iskelet sistemi kaynaklı durumlardan ayırmak kolay olmayabilir. Temel olarak Fasyanın kurumasına, pürüzlü hale gelmesine veya yapışkan hale gelmesine şu faktörler neden olabilir:
-Sınırlı fiziksel aktivite içeren sedanter yaşam tarzı
-Vücudun bir bölümünü aşırı çalıştıran tekrarlı hareketler
-Ameliyat, yaralanma gibi travmalar
Sağlıklı fasya için ne yapmalıyız?
Sağlıklı fasya, ıslak, kaygan ve hareketli fasyadır. Fasyanın sağlıklı olması düşündüğümüzden çok daha fazla önemlidir. Sağlıklı bir fasya yapısıyla hareketlerimiz kolaylaşır, hareket açıklığımız artar, daha az ağrı hissederiz…
Peki fasyamızı sağlıklı tutmak için neler yapmalıyız?
-Daha çok hareket edin: Gün içinde fiziksel olarak aktif olmak çok önemlidir. Buna ek olarak bir egzersiz rutini oluşturmak daha etkilidir.
-Düzenli olarak vücudunuzu esnetin: Esnetme fasyal sağlığınız için anahtar noktadır. Vücudunuzdaki yapısal problemlerin çözülmesini sağlar ve inflamasyon riskini azaltır.
-Postürünüzü düzeltin: Günlük rutininizde ve çalışmalarınız sırasında iyi postür ve ergonomiye mutlaka dikkat edin. İyi bir postüre ulaşmak için yapmanız gerekenleri öğrenin.
-Vücudun ihtiyacı kadar su tüketin: Fasya suyu çok sever. Günlük 1,5-2 litre kadar su tüketin.
-Beslenmenizi düzenleyin: Şeker ve glüten fasyal yapınıza iyi gelmez. Diyetinizde bunları uygun ölçüde azaltın.
-Stresi azaltın: Bedende stres arttığında da fasyanın kalitesi düşer. Stresi uzaklaştırmak için meditasyon, yoga nefes egzersizlerini kullanabilir, kendinizi iyi hissedeceğiniz aktivitelere zaman ayırabilirsiniz.
Tüm bunların yanında bazı durumlarda sağlıklı fasyayı geri kazanmak için desteğe ihtiyaç duyabilirsiniz. Bazen fasya o kadar katılaşmış, uzun süre öyle kalmış ve kayganlık özelliğini yitirmiştir ki sadece bu öneriler yeterli olmaz.
Bu noktada, fasyayı gevşetmek ve sağlıklı formuna kavuşturmak için fizyoterapistler tarafından uygulanan manuel teknikler ve uygulamalara ihtiyaç vardır.
Flex2Shape
FZT. Esra Karacan