Topuk Dikeni Nedir?
Topuk Dikeni Nedir?
Topuk dikeni uzun süre ayakta kalma, yanlış ayakkabı seçimi, kilo artışı ve ayak tabanına ani yük binmesi gibi nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Aşırı zorlama kalkaneusun (topuk kemiği) baskılanmasına ve topuk dikeninin oluşmasına sebep olabilir.
Topuk dikeni genellikle medial kalkaneal tuberositas üzerinde plantar fasyanın insersiyosunda oluşur. Hastaların temel şikâyeti topuk içi boyunca hissedilen ve gittikçe artan ağrılardır. Ağrı sabah kalktıktan sonraki ilk adımda daha şiddetlidir. Özellikle topuğun medialinde yanıcı ve batıcıdır. Birkaç adımdan sonra hafifler ancak gün sonuna doğru yüklenme ve aktiviteye bağlı olarak tekrar şiddetlenir. Ağrının şiddeti arttığında hasta topuğa yük veremez, parmak ucu yürüme eğilimi gösterir. Dinlenme ile ağrının şiddeti azalır ancak oturmadan ayağa kalkmada tekrar hissedilir. Hafif şişlik ve eritem de ağrıya eşlik edebilir.
Patogenezinde tekrarlayan incinmelerin yol açtığı küçük ayak kasları, plantar aponevrozun insersiyosundaki kronik hasar ve tekrarlayıcı mikro travmalar önemli rol oynar. Obezite, aşırı sportif egzersizler ve ayak deformiteleri bu incinmeyi artırır. İnsersiyonel kıkırdağın elastisitesinde azalma, oluşan kronik hasarı takip eder. Hasarlı kıkırdaktaki yarıklar skar dokusundaki mezenkimal hücrelerce doldurulur. Yeni kan damarlarının gelişmesiyle birlikte skar giderek kemiksi dikeni oluşturmak üzere ossifiye olur.
Belirtiler:
-Özellikle sabah atılan ilk adımda keskin bir ağrı hissi
-Topukta şişkinlik
-Topukta yürümeyi zorlaştıracak hassasiyet artışı
Sabah oluşan şiddetli ağrı gün içinde azalsa da gün sonuna doğru tekrar şiddetlenmesi muhtemeldir. Belirtiler hastaya göre değişebilmekle birlikte şiddetli ağrılarda mutlaka hekime danışılmalıdır.
Lokalizasyonuna göre farklı şikayetler de eşlik edebilir. Topuğun arkasında gelişmesi durumunda sıklıkla aşil tendinit olarak adlandırılan aşil tendonun iltihaplanması eşlik eder ve
Topuğun ön kısmına basınç uygulanması hassasiyet ve ağrıda artışa neden olur. Topuğun ön kısmında görülen topuk dikeninde ise plantar fasiit duruma eşlik edebilir. Plantar fasiit ayağın altından geçen topuk kemiği ve parmakları birbirine bağlayan fibröz bağ dokusunun ağrılı iltihabıdır.
Tedavi:
Topuk dikeni ameliyatı: Ameliyattan sonra hastanın yaklaşık 6 haftalık iyileşme süreci beklenir, hasta bu süreci ayağının üzerine ağırlık aktarmadan soğuk uygulama yaparak geçirir. Dikişler alındıktan sonra hastanın fizik tedavi sürecinin başlaması planlanır. Ortalama altı hafta sonra ağırlık aktarmalara, yavaş yavaş yürümelere başlanır ve 8 hafta sonunda hastanın günlük yaşamına dönmesi hedeflenir.
Hastaya özel bir tabanlık yardımıyla öncelikle günlük yaşam aktiviteleri sırasında topuğa yüklenen baskıyı azaltmak, ayağı darbelere karşı korumak ve yürümeyi kolaylaştırmak amaçlanır.
Ayağın altındaki kasların uzamasını ve kuvvetlenmesini sağlayacak bazı egzersizlerde topuk dikeni tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir.
Oturur pozisyonda bir bacağı diğerinin üzerine atarak bir el ayak parmaklarını diğeri topuğu tutar ve ters yönlere doğru çekilir amaç plantar fasyayı (ayak tabanını) germektir.
Kişinin günlük yaşam aktiviteleri, eşlik eden hastalıkları ve şikayetleri sorgulanarak rehabilitasyon ve egzersizler kişiye özgü olmalıdır.
Kinezyo bantlama yöntemleri, alet destekli yumuşak doku uygulamaları da egzersizler ile birlikte tedavi sürecinde hastanın ağrı yönetiminde destekleyici olabilecek ve süreci daha konforlu geçirmesini sağlayabilecek yöntemlerdir.
Flex2Shape
FZT Çağla Keskin